Prof. Dr. Erdem Özdemir Marmara Üniversitesi Hukuk Fakültesi
30 Mart 2015 Pazartesi
17 Mart 2015 Salı
13 Mart 2015 Cuma
İkale: 6 aylık ek ödeme ve makul yarar
T.C. YARGITAY 22.Hukuk Dairesi - Esas: 2014/22359 Karar: 2014/25557, Karar Tarihi: 25.09.2014
Taraflar arasında iş sözleşmesinin kim tarafından ve ne şekilde sona erdirildiği uyuşmazlık konusudur. Taraflar arasındaki iş ilişkisinin ikale (bozma sözleşmesi) yoluyla sona erip ermediği hususu temel uyuşmazlığı oluşturmaktadır. 4857 sayılı İş Kanunu'nun 18. ve devamı maddelerinde öngörülen iş güvencesi hükümlerinden yararlanmak için iş sözleşmesinin işveren tarafından feshedilmesi gerekir.
İkale, kanunlarımızda düzenlenmiş değildir. Sözleşme özgürlüğünün bir sonucu olarak daha önce kabul edilen bir hukuki ilişkinin, sözleşmenin taraflarınca sona erdirilmesi de mümkündür. Sözleşmenin doğal yollar dışında tarafların ortak iradesiyle sona erdirilmesi yönündeki işlem ikale olarak değerlendirilmelidir.
İkale, sözleşmenin tarafların ortak iradeleriyle sona erdirilmesidir. Niteliği itibariyle bir sözleşme olması nedeniyle ikale tarafların serbest iradelerine dayanmalıdır. Ayrıca ikale icabı işverenden gelmişse kanuni tazminatlarına ilaveten işçiye ek bir menfaatin sağlanması (makul yarar) gerekir. Aksi halde iş sözleşmesinin ikale ile sona erdirildiğinden söz edilemez.
Somut olayda, mahkemece taraflar arasındaki ikale sözleşmesinde davalının diğer işçilerle de ikale sözleşmesi yaptığı, sebebinin ekonomik ve daha kalifiye işçilerle çalışmak olduğu, ayrıca yapılan ek ödemenin az olduğu gözetilerek feshin geçerli sebebe dayanmadığı kabul edilip dava konusu istekler hüküm altına alınmış ise de, dosya kapsamında bulunan ikale sözleşmesi ile davacıya yasal tazminatlarına ilaveten 6 aylık maaşı tutarında 29.400,00 TL ek ödeme yapılmış ve davacı bu belgeyi ihtirazi kayıtsız imzalamıştır. Dosya içerisinde ikale sözleşmesini geçersiz kılacak bir olgu mevcut değildir. Zira davacının, ikale sözleşmesinin baskı altında, iradesi sakatlanarak imzalatıldığı yönünde bir iddiası yoktur ve davalı kurumun da sözleşmenin kendi iradesi dışında hazırlandığı yönünde bir beyanı yoktur. Dosya kapsamından sözleşmenin tarafların ortak iradeleriyle sona erdirildiği anlaşılmaktadır. Bu durumda davanın reddi gerekirken yazılı şekilde hatalı değerlendirme ile davanın kabulüne karar verilmesi isabetsizdir.
Not / Prof. Dr. Erdem Özdemir: İkale süreçlerinde, 6 aylık ek ödeme bugünün şartlarında gayet yüksek bir makul yarar olarak görünebilir. Bu konuda Yüksek Mahkeme işçinin vasıflarına ve eğitim düzeyine bakmakta ve makul yararı saptamaktadır. Ancak yerel mahkemelerin 6 aylık makul yarar paketlerine rağmen işe iade kararı vermeleri Yargıtayın görüşünün yeterince anlaşılamadığı veya takip edilmediğini göstermektedir. Bu konuda hukukçu ve İK uzmanlarının Yüksek mahkemeyi yakından takip etmelerinde büyük yarar bulunmaktadır.
Taraflar arasında iş sözleşmesinin kim tarafından ve ne şekilde sona erdirildiği uyuşmazlık konusudur. Taraflar arasındaki iş ilişkisinin ikale (bozma sözleşmesi) yoluyla sona erip ermediği hususu temel uyuşmazlığı oluşturmaktadır. 4857 sayılı İş Kanunu'nun 18. ve devamı maddelerinde öngörülen iş güvencesi hükümlerinden yararlanmak için iş sözleşmesinin işveren tarafından feshedilmesi gerekir.
İkale, kanunlarımızda düzenlenmiş değildir. Sözleşme özgürlüğünün bir sonucu olarak daha önce kabul edilen bir hukuki ilişkinin, sözleşmenin taraflarınca sona erdirilmesi de mümkündür. Sözleşmenin doğal yollar dışında tarafların ortak iradesiyle sona erdirilmesi yönündeki işlem ikale olarak değerlendirilmelidir.
İkale, sözleşmenin tarafların ortak iradeleriyle sona erdirilmesidir. Niteliği itibariyle bir sözleşme olması nedeniyle ikale tarafların serbest iradelerine dayanmalıdır. Ayrıca ikale icabı işverenden gelmişse kanuni tazminatlarına ilaveten işçiye ek bir menfaatin sağlanması (makul yarar) gerekir. Aksi halde iş sözleşmesinin ikale ile sona erdirildiğinden söz edilemez.
Somut olayda, mahkemece taraflar arasındaki ikale sözleşmesinde davalının diğer işçilerle de ikale sözleşmesi yaptığı, sebebinin ekonomik ve daha kalifiye işçilerle çalışmak olduğu, ayrıca yapılan ek ödemenin az olduğu gözetilerek feshin geçerli sebebe dayanmadığı kabul edilip dava konusu istekler hüküm altına alınmış ise de, dosya kapsamında bulunan ikale sözleşmesi ile davacıya yasal tazminatlarına ilaveten 6 aylık maaşı tutarında 29.400,00 TL ek ödeme yapılmış ve davacı bu belgeyi ihtirazi kayıtsız imzalamıştır. Dosya içerisinde ikale sözleşmesini geçersiz kılacak bir olgu mevcut değildir. Zira davacının, ikale sözleşmesinin baskı altında, iradesi sakatlanarak imzalatıldığı yönünde bir iddiası yoktur ve davalı kurumun da sözleşmenin kendi iradesi dışında hazırlandığı yönünde bir beyanı yoktur. Dosya kapsamından sözleşmenin tarafların ortak iradeleriyle sona erdirildiği anlaşılmaktadır. Bu durumda davanın reddi gerekirken yazılı şekilde hatalı değerlendirme ile davanın kabulüne karar verilmesi isabetsizdir.
Not / Prof. Dr. Erdem Özdemir: İkale süreçlerinde, 6 aylık ek ödeme bugünün şartlarında gayet yüksek bir makul yarar olarak görünebilir. Bu konuda Yüksek Mahkeme işçinin vasıflarına ve eğitim düzeyine bakmakta ve makul yararı saptamaktadır. Ancak yerel mahkemelerin 6 aylık makul yarar paketlerine rağmen işe iade kararı vermeleri Yargıtayın görüşünün yeterince anlaşılamadığı veya takip edilmediğini göstermektedir. Bu konuda hukukçu ve İK uzmanlarının Yüksek mahkemeyi yakından takip etmelerinde büyük yarar bulunmaktadır.
12 Mart 2015 Perşembe
İnsan Kaynakları ve İnsana Dair Herşey: Marmara Üniversitesi Hukuk Fakültesi, Öğretim Üyes...
İnsan Kaynakları ve İnsana Dair Herşey: Marmara Üniversitesi Hukuk Fakültesi, Öğretim Üyes...: Doç. Dr. Erdem Özdemir kimdir? Marmara Üniversitesi Hukuk Fakültesi, Öğretim Üyesi Doç. Dr. Erdem Özdemir, İstanbul Galatasar...
8 Mart 2015 Pazar
Hürriyet IK: işyerinde cinsel taciz
Bugun Hürriyet IK' da işyerinde cinsel tacizi değerlendirdim. Kadınların tacize, tecavüze ugramadigi çağdaş bir ülke özlemiyle Dünya Kadınlar Günü kutlu olsun...
Kaydol:
Kayıtlar (Atom)